در راستای کاهش تولید پسماند و باهمت فعالین حوزه پسماند صفر و انجمن نیکوکاری یار؛ رویداد محیط زیستی هنر سبز برگزار شد رویداد محیط زیستی هنر سبز با رویکرد باز آفرینی و باز مصرفی در راستای کاهش تولید پسماند به همت فعالین حوزه پسماند صفر و انجمن نیکوکاری یارا روز جمعه 3 اسفند 1403 در مرکز تخصصی توسعه و ترویج فرهنگ شهروندی برگزار شد. بازآفرینی و بازمصرفی، دو کلیدواژه‌ای هستند که در دنیای امروز اهمیت بسیاری یافته‌اند. با توجه به بحران زیست محیطی و افزایش چشمگیر تولید پسماندها، نیاز به راهکارهای پایدار و دوستدار محیط زیست بیش از پیش احساس می‌شود. بازآفرینی و بازمصرفی از جمله راهکارهایی هستند که نه تنها به کاهش تولید پسماند کمک می‌کنند، بلکه منابع موجود را بهینه‌تر و کارآمدتر می‌سازند. آیه حمداوی، اولین بانوی پسماند صفر ایرانی، چند سالی است که به ترویج سبک زندگی پسماند صفر و کاهش تولید زباله می‌پردازد. شعار او "پسماند صفر" است که بر عدم تولید زباله تأکید دارد و شامل بازیافت، بازآفرینی، استفاده مجدد و کاهش مصرف منابع است. هدف اصلی این سبک زندگی، کاهش اثرات منفی بر محیط زیست و حفظ منابع طبیعی برای نسل‌های آینده است. وی مسئول برگزاری این رویداد در خصوص این برنامه گفت: در این رویداد نمایشگاه‌های متعددی از هنر دست هنرمندانی که با پرتی ها و دورریزها تولیدات هیجان انگیزی دارند به نمایش گذاشته شد. محصولات ساخته شده از مواد بازیافتی مورد استقبال عموم نیز قرار گرفت که بخشی از آنها ملزومات سبک زندگی پسماند صفر و محصولات کمپوست پذیر را برای افراد دارای این سبک زندگی مهیا می کردند. علاوه برآن هنرمندان دیگری با معرفی دنیای پرندگان ایران و گیاهان در معرض انقراض و ثبت آنها بر روی یک اثر هنری حضور داشتند. در بخش کمد تکانی البسه غیر استفاده به نمایش در آمد. بخش شیرینی های سلامت محوری که فاقد شکر بودند نیز به نمایش گذاشته شد. علاوه بر اینها میز گفتگوی زیست گویی با بستن کلاف ارتباط از تجربیات و دغدغه ها و آرزوهای سبز زیست محیطی با موضوع زندگی به سبک پسماند صفر برگزار شد. یکی دیگر از اهداف این نمایشگاه، آموزش و تمرین خرید و فروش بدون پسماند بود. وی در این خصوص افزود: از شرکت کنندگان خواسته شد تا برای خرید غذا و سایر اقلام از ظروف قابل استفاده مجدد استفاده کنند و از مصرف نایلون و کاغذ خودداری کنند. 
همچنین، این نمایشگاه فرصت مناسبی برای معرفی هنرمندانی بود که در زمینه استفاده از مواد زائد و بازیافتی فعالیت می‌کنند. این هنرمندان تشویق شدند تا کارهای خود را به نمایش بگذارند و به ترویج فرهنگ بازیافت کمک کنند. در این رویداد سه مخزن جمع آوری شامل بلستر یا لمینت آلومینیویم و پلاستیک و درب بطری و فیلتر سیگار جمع آوری شدند. صدیقه افشون نماینده خیریه خصوصی یارا نیز در خصوص برگزاری این رویداد گفت: در یک ابتکار جالب و خلاقانه، نمایشگاه پایان سال با هدف کاهش مصرف و ترویج بازیافت با همت خانم حمداوی برگزار شد. در این نمایشگاه، شرکت‌کنندگان تشویق شدند تا از مواد زائد و اضافی که دیگر استفاده‌ای ندارند، بهره‌برداری کرده و آنها را به کالاهای قابل استفاده و هنری تبدیل کنند. هدف اصلی از برگزاری این نمایشگاه، کاهش تولید و مصرف منابع طبیعی و نیز کاهش آلودگی‌های محیط‌زیستی بود .برگزارکنندگان این رویداد معتقدند که با استفاده از مواد بازیافتی، می‌توان تاثیرات منفی مصرف‌زدگی را کاهش داد و به حفظ محیط‌زیست کمک کرد. این نمایشگاه شامل کارهای هنری و صنایع دستی بود که با استفاده از مواد بازیافتی ایجاد شده‌اند. از شانه‌های تخم‌مرغ گرفته تا رول‌های دستمال کاغذی، همه به آثار هنری زیبایی تبدیل شده‌اند که شرکت‌کنندگان می‌توانند از آنها استفاده کنند یا به عنوان هدیه تقدیم کنند. سیروس زارع ناجی تالاب کمجان و فعال زیست محیطی حاضر در جلسه نیز در خصوص رویداد گفت: در جامعه‌ای که تقریباً دچار مصرف‌زدگی شده‌ایم، تفکر استفاده از بازیافت می‌تواند نقش مهمی در کاهش مصرف منابع و مدیریت بهتر آنها داشته باشد. 
بازیافت به معنای استفاده مجدد از مواد و کالاها به جای دور انداختن آنها است که می‌تواند به کاهش بارگذاری بر منابع طبیعی کمک کند. همچنین، بازیافت می‌تواند به ایجاد اشتغال و افزایش تعلق خاطر اجتماعی کمک کند. بازیافت علاوه بر کاهش مصرف منابع، می‌تواند به زیباسازی و ایجاد آثار هنری نیز کمک کند. جامعه ما نیاز به خلاقیت و دیدن ارزش‌های پنهان در اشیاء دارد. با بازیافت موادی مانند بطری‌ها و شیشه‌ها، می‌توان آثار هنری زیبا و منحصر به فردی ایجاد کرد که به فرهنگ و هنر جامعه افزوده می‌شود. در این راستا، تقدیر و تشکر از دوستانی که در این مجموعه فعال هستند و تلاش می‌کنند تا جامعه را با مفهوم بازیافت آشنا کنند، ضروری است. این اقدامات می‌تواند به ایجاد تغییرات مثبت و پایدار در جامعه کمک کند. این رویداد نشان‌دهنده عزم جدی جامعه برای مقابله با بحران پسماند و حفاظت از محیط زیست بود و امید می‌رود که چنین اقداماتی بتواند تأثیر مثبتی بر رفتارهای اجتماعی داشته باشد. در ادامه به برخی از فعالیت های هنری ارائه شده در این رویداد که به کمک مواد دورریز به نمایش در آمده پرداخته می شود . پرداختن به این فعالیتهای هنری در جای خود می تواند سبب تغییر نگرش مصرف گرایی و بازمصرفی را تقویت و تشویق کند و نشان دهد که چقدر دورریز ها می توانند در نگرش پسماند صفری و باز مصرفی در آثار هنری و کاربردی مفید واقع شوند. **حامد تحریری هنرمند خوشنویسی با جمع‌آوری، خشک و پرس کردن فیلترهای قهوه و استفاده از آنها برای خوشنویسی با خط کوفی و خط ثلث کارهای مینیمال و ساده ای به نمایش گذاشته بود. 
**الهه محمدی، هنرمند دیگری بود که با رویکردی دوستدار محیط زیست و استفاده از تکنیک پاپیه ماشه، از کارتن‌ها و کاغذهای باطله آثار هنری زیبا و کاربردی ساخته بود. وی در خصوص پایپه ماشه گفت : پاپیه ماشه، یک کلمه فرانسوی به معنای "کاغذ جویده شده"، به تکنیکی اشاره دارد که با استفاده از پوره کاغذ محصولات سبک و نشکنی ساخته می‌شود. الهه محمدی با این تکنیک توانسته است از مواد باطله، سازه‌هایی مانند میز تلویزیون، لوستر، شلف و محصولات تزیینی بسازد. این هنرمند با خلاقیت و تلاش‌های خود، نه تنها به بازیافت مواد باطله کمک می‌کند، بلکه آثار هنری زیبا و کاربردی نیز به جامعه ارائه می دهد.** ** فرد دیگر حاضر در رویداد آقای هاشمی جهادگر خوراکی های محیط زیستی منطقه بلوچستان که با خوراکی مستوک که نوعی انرژی‌زای بلوچی است و با بسته‌بندی خاصی از درخت نخل بدون ثمر بومی بلوچستان محصولی را ارائه کرده بود که حتی بسته‌بندی این محصول کاملاً محیط زیستی و مطابق با سیستم پایدار محیط زیستی است و علاوه بر این که به معیشت مردم سیستان کمک می کرد حال خوب را برای استفاده کنندگان و زمین به ارمغانی می آورد. **خانم نوابی و تیم هنرمند همراهش با استفاده از تکنیک همجوشی شیشه، آثار هنری زیبا و کاربردی خلق کرده بودکه با شیشه‌های مختلف مانند بطری‌های نوشابه و ظرف‌های سس مایونز که دیگر کاربرد خاصی ندارند، وسایل جدید و هنری خلق کرده بود. **خانم مها صاحب برند مها اکو فرندلی تولیداتی جایگزین پلاستیک و محصولات یکبار مصرف داخل یخچال ایده‌پردازی و تولید کرده تا بار سنگین پلاستیک را از دوش زمین سبک کنند. وی در خصوص کار محیط زیستی ارزشمندشان گفت : هدف ما از این تلاش‌ها، فرهنگ‌سازی و ترویج استفاده از محصولات دوستدار محیط زیست است. با اینکه این فرهنگ هنوز به طور کامل جا نیفتاده و برای بسیاری از مردم ناآشناست، اما امیدواریم با تلاش‌های مستمر بتوانیم این فرهنگ را تغییر داده و جایگزین‌های مناسبی برای پلاستیک و محصولات یکبار مصرف ارائه دهیم. **هنرمند دیگر ربابه اخباری، هنرمند خیاط با سال‌ها تجربه، به تازگی به حوزه بازیافت مواد و تولید محصولات جدید از پارچه‌های قدیمی وارد شده بود. او با استفاده از پارچه‌ها و شلوارهای جمع‌آوری شده، محصولات جدیدی تولید کرده بود و گفت : امیدوار است که در آینده بتواند فعالیتهای بیشتری در زمینه بازیافت و تولید محصولات جدید انجام دهد. ** هنرمند دیگر حاضر در این رویداد خانم باقری نماینده برند چنته گل که تولیدکننده محصولات دوستدار محیط زیست بودند و محصولاتی که به کاهش مصرف پلاستیک است کمک می کنند. وی د خصوص این فعالیت زیست محیطی خود گفت: با اینکه هنوز فرهنگ استفاده از محصولات دوستدار محیط زیست به طور کامل جا نیفتاده است، اما ما تلاش می‌کنیم تا با ترویج این فرهنگ، کمک کنیم تا مردم بیشتری از این محصولات استفاده کنند و به حفظ محیط زیست کمک کنند. 
**هانیه آرمون، هنرمندی از یزد، در نمایشگاه شیراز به معرفی هنر رنگرزی خود پرداخت وآثار هنری را با استفاده از رنگ‌های طبیعی مانند پوست انار، پوست گردو، دانه بلوچ و گیاهانی مثل روناس رنگ می‌کند به نمایش گذاشته بود. یکی از تکنیک‌های خاصی که او استفاده می‌کند، اکو پرینت است که در آن گیاهان به‌صورت فسیل روی سفال‌ها چاپ می‌شوند. این فسیل‌ها به گونه‌ای هستند که می‌توان تشخیص داد گیاه از چه خانواده‌ای و از چه شهری است. ارمون در خصوص شرکت در این رویداد گفت: هدف من ترویج استفاده از پوشاک با الیاف طبیعی و مد پایدار است. از جمله محصولات ارائه‌شده او، سفال‌های حاوی فسیل گیاهان است که هر یک از گیاهان تنها یکبار فسیل تشکیل می‌دهند و امکان تکرار دوباره آنها وجود ندارد. این آثار می‌توانند به‌عنوان ظروف غذا یا دیوارکوب استفاده شوند. همچنین، کیف‌های پارچه‌ای که با مواد معدنی مانند آلومینیوم، مس و نمک‌های متفاوت رنگرزی شده‌اند نیز در این نمایشگاه به نمایش درآمده‌اند. **دکتر علیپور و کمپین گل‌های بومی ایران غرفه دیگری که بسیار جذابیت داشت. کمپین عکاسی دکتر علیپور از گل‌های بومی و اندومیک جنگلهای زاگرس و البرز ایران و چاپ آنها بر روی کیف‌های پارچه ای بود. این طرح ها بسیار زیبا و جلوه گر بود و در مخاطب خود تکه ای از این زیبایی ها را ناخودآگاه تداعی می کرد. نماینده این کمپین هدف از شرکت در این رویداد را، ترویج استفاده از محصولات دوستدار محیط زیست و کاهش استفاده از کیسه‌های پلاستیکی عنوان کرد و افزود: گل‌های بومی ایران در معرض خطر انقراض هستند و با این کار سعی داریم آگاهی عمومی را افزایش دهیم. **از میزهای داخل سالن فاصله گرفته و در حیاط محوطه با خانم سحر جمشیدی دختری که ۸-۹ سال است کمپین "درب بطری" را در شیراز راه‌اندازی کرده است به گفتگو نشستم. این کمپین مردمی به جمع‌آوری درب بطری‌های آب معدنی، شامپو، شوینده‌ها و هر چیزی که از جنس پت باشد، می‌پردازد. وی در خصوصاین فعالیت گفت: مراکز مختلفی در سطح شهر شیراز داریم که مردم می‌توانند این مواد را تحویل دهند و پس از جمع‌آوری، این مواد به کسانی که در زمینه بازیافت فعالیت می‌کنند، فروخته می‌شود و از درآمد حاصل برای خرید ویلچر برای بچه‌های نیازمند استفاده می‌کنیم.تاکنون سالانه حدود ۲۵ ویلچر از فروش درب بطری‌ها خریداری کرده‌ایم. **میز دیگر درمحوطه حیاط فیلترهای سیگارهای جمع آوری شده توسط گروه طموزی به سرپرستی خانم ملیحه کوکبی چشمک می زند. وی با دغدغه محیط زیست و آثار زیان‌بار ته سیگارها بر طبیعت، فعالیتی اجتماعی را آغاز کرده است و هدف اصلی او کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی ناشی از ته سیگارها است که به‌صورت ناخواسته وارد طبیعت می‌شوند و می‌توانند به‌وسیله حیوانات دریایی و موجودات زنده مصرف شوند و همچنین خطر میکروپلاستیک و پخش ارسنیک و ایجاد سرطان را نیز دارند. وی در خصوص این فعالیت گفت: این ته سیگارها همچنین می‌توانند باعث بروز آتش‌سوزی‌های سالیانه شوند. او با این فعالیت‌ها سعی دارد آگاهی مردم را نسبت به خطرات فیلتر سیگار افزایش دهد و باعث کاهش مصرف و دور ریختن آنها شود. در این رویداد محیط زیستی، کوکبی هدف از شرکت در این رویداد را انتقال آگاهی به مردم و نمایش تأثیر مثبت این فعالیت‌ها اعلام کرد و از مردم می‌خواهد که حتی اگر سیگار می‌کشند، ته سیگارها را در طبیعت نیندازند، زیرا سلامتی همه ما به یکدیگر وابسته است و همگی با هم یک واحد تشکیل می‌دهیم. استقبال شرکت کنندگان و بازدیدکنندگان در این رویداد بسیار چشمگیر بود. یکی از بازدیدکنندگان خانم ذوالقدر بود که اظهار داشت که هر ساله در این نمایشگاه حضور دارد. وی با تأکید بر اهمیت بازیافت و استفاده مجدد از وسایل قدیمی و لباس‌های دست دوم، از غرفه‌هایی که به این موضوع می‌پردازند، استقبال می‌کند و این نمایشگاه فرصتی برای آشنایی با شیوه‌های کاهش مصرف پلاستیک و ترویج استفاده از مواد بازیافتی دانست. ذوالقدر با اشاره به اینکه فرهنگ استفاده از لباس‌های دست دوم باید بیشتر جا بیفتد، گفت: خیلی‌ها دوست ندارند لباس دیگری را بپوشند، ولی چه اشکالی دارد وقتی تمیز می‌شود، آن را دوباره استفاده کنیم. وقتی بدانیم که برای تولید یک شلوار جین چیزی حدود 7000 لیتر آب مصرف می شود بیشتر مراقب لباس هایمان خواهیم بود و این شهروند آگاه به این موضوع بود. او معتقد است که این فرهنگ باید بیشتر شناخته شده و پذیرفته شود تا مردم بتوانند از منابع خود بهتر استفاده کنند. از این بازدید کننده در خصوص نقطه قوت نمایشگاه پرسیده شد که وی اذعان داشت که غرفه‌هایی که افراد می‌توانستند وسایل غیرضروری خود را به دیگران اهدا کنند و یا به قیمت کمی بفروشند و وسایلی که نیاز دارند را تهیه کنند بسیار ابتکار جالبی بوده است و تاکید کرد که چنین فعالیت‌هایی می‌تواند به کاهش مصرف منابع و حفظ محیط زیست کمک کند.** غرفه های هنری دیگری نیز در این نمایشگاه وجود داشت که در واقع به همین جا بسنده می کنم و اشاره ای به اتاق گفتگوی پسماند صفری این رویداد می کنم. خانم راستگو یکی از تسهیلگران این گفتگوها با دغدغه محیط زیست و ترویج فرهنگ گفتگو هدف خود از شرکت در این رویداد ترویج و آموزش فرهنگ گفتگو و شنیدن عنوان کرد و گمشده مردم در این زمانه را گفتگو دانست. وی در این خصوص گفت: اینکه با خیال راحت دور هم بنشینیم و از دل صحبت کنیم و یکدیگر را کامل بشنویم یک مهارت است و در قالب گفتگو، هر موضوعی را می‌توانیم بگنجانیم و این رویداد شاید یک شروع باشد که به ذهنمان رسید می‌توانیم فعالیت‌هایی را در جلسات گفتگو داشته باشیم که نتایج بسیار مثبتی داشته باشد. در این اتاق زیست گویی هایی با دغدغه مندان محیط زیست و طرفداران سبک پسماند صفری صورت گرفت و به انتقال تجربه پرداخته شد و کلاف گفتگو بین آنها رد و بدل شد. نکته حایز اهمیت این اتاق حضور طیف های مختلف افراد و سنین مختلف بود که نشان می دهد مسیر سبک زندگی پسماند صفری طرفداران مختلفی دارد که همگی یک دغدغه مشترک دارند و آنهم دغدغه زیست محیطی است. رویداد عصر جمعه پایان یافت و سوالی که ذهن من را به خود مشغول کرد این بود که با وجود این استقبال چشمگیر مردمی چرا نباید چنین رویدادهایی در تک تک فرهنگسراهای شهرداری جداگانه برگزار شود .فضایی که مورد نیاز این رویداد است کاملا متناسب با اندازه فضاهایی است که فرهنگسراها در اختیار دارند و چقدر جای این اشاعه سبک زندگی پسماند صفری و نگرش باز مصرفی و مصرف پایدار محیط زیستی که می تواند در قبل این چنین رویدادها ایجاد شود و به تغییر رویکرد مصرفی مردم تاثیر گذار باشد خالی است. این کار ترویجی برای کاهش پسماند مردمی است همان پسماندهایی که در واقع شهرها گاها در کنترل آن و پیداکردن مکان مناسب لندفیل و سایت دفن با مشکلات عدیده ای مواجه هستند و می طلبد که سازمان پسماند شهری و شهرداری برای اینگونه کارهای ارزشمند ارزش و توجه بیشتری قائل شوند و فرصت و میدان به تسهیلگران این عرصه داده شود. از طرفی این رویداد علاوه بر نگرش زیست محیطی فرصتی را برای هنرمندان فراهم می آورد که بتوانند هنرهای دستی خود را به فروش برسانند و در معرض دید عموم قرار دهند و منبع درآمدی نیز برایشان فراهم می آورد. بنابراین می طلبد که شهرداری و سازمان پسماند در ترویج این کارها، فعالیتهای تشویقی و ترغیبی را گسترش دهند تا دلگرمی برای این افراد دوستدار محیط زیست ایجاد کند و اینگونه رویدادهای سبز محیط زیستی یا به صورت ماهانه یا فصلی در فرهنگسراهای مختلف برگزار شود تا خیل بیشتری از مردم به سمت این گونه سبک زندگی سوق یابند و بتوانند سبک زندگی پایدارتری را در پیش بگیرند. بیایید کمتر مصرف کنیم، برای آینده، تا کودکان ما ببینند، دنیای سبز پاینده
|